SU VE BESİNLERLE BULAŞAN HASTALIKLAR

Ülkemizin içinde bulunduğu coğrafik yapı ve mevsime ait özellikler nedeniyle enfeksiyon hastalıkları çeşitli dağılımlar göstermektedir. Havaların ısınmasıyla birlikte sularla ve besinlerle bulaşan hastalık etkenleri yaygın olarak görülmekte, önlem alınmadığı taktirde toplumda nadir görülen hastalıklar bir anda salgın boyutlarına ulaşabilmektedir.

Su ve besinlerle bulaşan hastalıklarda etken genellikle ağız yoluyla alınır, sindirim yoluna yerleşir ve enfeksiyona yol açar. Etken, su ve besinlerle genellikle hasta kişilerin dışkı veya idrarlarından bulaşmaktadır. En sık karşılaşılan belirtiler karın ağrısı, ishal ve kusmadır.

İshalli hastalıkların sayısını arttıran özellikler:
- Hava sıcaklığının yüksek olduğu mevsimler
- Kentlerin gecekondu bölgeleri
- Kirli akarsu, göl ve yüzeysel suların çevresindeki yerleşim bölgeleri
- Anne sütü ile beslenmeyen çocuklar
- Düşük doğum ağırlığı ile doğan bebekler
- Biberon ile beslenen çocuklar
- Beslenme yetersizliği olan çocuklar
- İmmün yetmezliği olanlar
- Aşılama hizmetinin yeterli verilmediği toplumlar
- Sağlıklı su temin edilemeyen yerler
- Tuvalet, mutfak, banyo koşulları iyi olmayan hanelerde yaşayanlar
- Küçük ve büyükbaş hayvan ile tavuk beslenen evlerde yaşayanlar
- Karasineklerin yoğun olduğu bölgeler
- Sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamayan bölgeler

Su ve besinlerle bulaşan hastalıklardan korunmanın temel kuralları:
- Eller bol su ve sabunla yıkanmalıdır.Sadece etkin el yıkama ile pek çok enfeksiyon hastalığından korunmak mümkündür.Ellerin her tarafı,parmak aralıkları,tırnak içleri ovalanarak yıkanmalıdır.
- Sağlıklı ve yeterli su temin edilmelidir. Temiz olduğundan emin olunmayan sular kaynatılarak kullanılmalıdır.
- İnsan atıklarının uygun şekilde uzaklaştırılması gerekir. Ayrıca tuvalet kağıdı kullanıldığında parmakların kontamine olmamasına dikkat edilmelidir. Tuvaletten çıktıktan sonra eller mutlaka su ve sabunla iyice yıkanmalıdır.
- Karasineklerle mücadele için evde çöpler kapalı kovalarda biriktirilmelidir.
- Bebekler anne sütü ile beslenmelidir. Bebek bakımında hijyenik kurallara uyulmalı,eller sık sık yıkanmalıdır.
- Tüm sebze ve meyveler akan su altında bol ve temiz su ile yıkandıktan sonra yenilmelidir. Bu yiyecekler çamurlu ise su dolu bir kapta 5-10 dakika bekletilmeli, bu işlem birkaç kez tekrarlanmalı ve sonra çeşme altında bol suda yıkanmalıdır.
- Pişirilerek yenen yiyecekler güvenli bir şekilde hazırlanmalı ve buzdolabında uygun sıcaklık ve sürede saklanmalıdır.
- Açıkta satılan gıda maddeleri kesinlikle alınmamalı ve tüketilmemelidir.
- Gıda maddelerinin etiketlerinde Tarım ve Köy işleri Bakanlığı'nın üretim izni, üretim ve son kullanma tarihlerinin bulunmasına dikkat edilmelidir.
- Kabuklu deniz ürünleri temiz yerlerden temin edilmelidir.
- Kişide karın ağrısı, ishal ve kusma belirtileri ortaya çıkarsa hekime başvurmalıdır. Kişiler hasta oldukları dönemde bulaştırıcı olduklarından kişisel korunma yöntemlerine özen göstermelidirler